મકરપૂરા ની એક પ્રખ્યાત દુકાનમાં લસ્સી નો ઓડૅર આપીને , અમે બધા મિત્રો આરામથી બેઠા હતા અને એકબીજાની ખેંચી રહ્યા હતા અને મજાક કરી રહ્યા હતા ત્યારે લગભગ 75-80 વર્ષની ઘરડી મહિલા પૈસા માંગતા મારી સામે હાથ ફેલાઈને ઉભા થઇ ગયા.
તેમની કમર વાંકી હતી,ભૂખ તેમના ચેહર ની કરચલીયોમાં તરતી હતી . આંખો અંદરથી ડૂબી ગઈ હતી પણ તેજસ્વી હતી. તેમને જોઈને, અચાનક મારા મન માં શું આવ્યું મારા ખીસસામાં પૈસા લેવા માટે નાખેલો હાથ બહાર ખેંચી ને પૂછી લીધું તમે લસ્સી પીસો
“દાદી તમે લસ્સી પીશો?”
મારી આ વાત થી દાદી ને આચાર્ય ના થયું પરંતુ મારા મિત્રો આચાર્યચકીત થઈ ગયા . કારણ કે જો મેં તેમને પૈસા આપ્યા હોત તો મેં માત્ર 5 કે 10 રૂપિયા આપ્યા હોત પરંતુ લસ્સી 30 રૂપિયા ની એક છે. તેથી લસ્સી પીને હું ગરીબ થવાની અને તે વૃદ્ધ દાદી દ્વારા મને છેતરવા ધનવાન બનવાની શક્યતા ઘણી વધારે હતી.
દાદીએ અચકાતા સંમતિ આપી અને તેમને તેમના પાસે જમા કરેલા 6-7 રૂપિયા હતા તે તેમના ધ્રુજતા હાથ સાથે,મારા સામે ધર્યા . મને કંઈ સમજાયું નહીં તેથી મેં તેમને પૂછ્યું –
“આ શેના માટે છે?”
” આને ભેગા કરી ને મારી લસ્સીના પૈસા આપો બાબુજી!”
ભાવુક તો હું તેમને જોઈને જ થઈ ગયો હતો …રહી ગયેલી કસર તેમની એ વાત ને પુરી કરી દીધી
અચાનક મારી આંખો ઝબકી ગઈ અને ભરાયેલા ગળા સાથે મેં દુકાનદારને લસ્સી આપવાનું કહ્યું … તેણે તેના પૈસા પાછા મુઠ્ઠીમાં પકડી લીધા અને નજીકની જમીન પર બેસી ગઈ .
હવે મને મારી લાચારીનો અહેસાસ થયો કારણ કે ત્યાં હાજર દુકાનદાર, મારા મિત્રો અને બીજા ઘણા ગ્રાહકોના કારણે હું તેમને ખુરશી પર બેસવાનું ન કહી શક્યો.
મને ડર હતો કે કોઈ ટોકે ના … કોઈ તેની બાજુમાં બેઠેલી ભીખ માંગતી વૃદ્ધ મહિલા સામે વાંધો ઉઠાવે … પણ હું જે ખુરશી પર બેઠો હતો તે મને કરડી રહી હતી
કપ માં લસ્સી ભરીને અને અમારા બધા મિત્રો અને વૃદ્ધ દાદીના હાથમાં આવતાજ , મેં મારો કપ પકડ્યો અને દાદીની બાજુમાં જમીન પર બેસી ગયો કારણ કે હું આમ કરવા માટે મુક્ત હતો… કોઈને માટે તે વાંધો ન હતો.
હા! મારા મિત્રોએ એક ક્ષણ મારી સામે જોયું… પણ તે કંઇ બોલે તે પહેલા જ દુકાન માલિક આગળ વધ્યો અને તેને દાદીને ઉંચકીને ખુરશી પર બેસાડી અને મારા સામે હસીને હાથ જોડીને કહ્યું
ઉપર બેસો, સાહેબ! મારી પાસે અહીં ઘણા ગ્રાહકો છે, પરંતુ તમારા જેવા લોકો ભાગ્યે જ આવે છે. “
હવે દરેકના હાથમાં લસ્સીનો કપ હતો અને હોઠ પર હળવું સ્મિત હતું, ત્યાં માત્ર એક દાદી હતી જેની આંખોમાં સંતોષના આંસુ હતા, તેના હોઠ પર ક્રીમના થોડા ટુકડા હતા અને તેના હૃદયમાં સેંકડો પ્રાર્થનાઓ હતી.
ખબર નથી કે જ્યારે પણ આપણે ભૂખ્યા ગરીબોને 10-20 રૂપિયા આપવા પડે કે તેના પર ખર્ચ કરવો પડે, ત્યારે તે આપણને ઘણું વધારે લાગે છે. પણ વિચારો કે તે થોડા રૂપિયા કોઈના મનને સંતોષ કરતા વધારે મૂલ્યવાન છે?
જ્યારે પણ તમને તક મળે ત્યારે આવા દયાળુ અને કરુણામય કરતા રહો પછી ભલે કોઈ તમને ટેકો આપે કે ન આપે!
આમ જ જો તમે એક બીજા ની મદદ કરતાં રહેશો તો આ દેશ માં ગરીબી ઓછી થશે અને કોઈ ભૂખ્યા રહેશે નહીં તો તમને પણ મારી વિનંતી છે તમે આવી રીતે મદદ કરતાં રહેજો એવી વિનંતી છે
